Đột tử là tình trạng tử vong đột ngột xảy ra trong vài giờ sau khi khởi phát những triệu chứng cấp tính hoặc khi không có người chứng kiến thời điểm tử vong nhưng trong vòng 24 giờ trước nạn nhân không có triệu chứng biểu hiện nào.
- Sử dụng rượu bia nhiều
- Sử dụng nhiều thuốc lá, thuốc lào
- Không hoạt động thể chất đều đặn
- Béo phì
- Tăng huyết áp
- Đái tháo đường, rối loạn chuyển hoá mỡ máu
- Tiền sử gia đình có người đột tử
- Lạm dụng chất kích thích.
Trước những thông tin về mối liên quan giữa bệnh đột tử và tiêm vaccine phòng Covid-19, hiện chưa có cơ sở kết luận đột tử có liên quan đến việc tiêm phòng Covid-19.
Triệu chứng bệnh đột tử thường xuất hiện nhanh chóng và bất ngờ, nhưng trong một số trường hợp vẫn có thể nhận ra một vài dấu hiệu cảnh báo, gồm:
- Hồi hộp: Tim đập nhanh, mạnh không đều, tim đập mạnh hơn bình thường
- Chóng mặt: Cảm thấy mất thăng bằng hoặc cảm thấy mọi thứ xung quanh đang di chuyển hoặc di chuyển không bền vững.
- Khó chịu ở ngực: Cảm giác đau hoặc căng tức/đau nhói ở ngực
- Hụt hơi: Khó khăn khi thở hoặc như không thể lấy đủ hơi thở
- Ngất xỉu.
Khi gặp người có dấu hiệu đột tử, CBNV có thể thực hiện các bước xử lý như sau:
- Bước 1: Kiểm tra tình trạng nạn nhân: Xem có nhịp tim, nhịp thở và ý thức hay không, gọi cấp cứu hoặc đưa nạn nhân đến bệnh viện gần nhất.
- Bước 2: Thực hiện hồi sức tim phổi: Nếu không có nhịp tim, đặt 2 bàn tay chồng lên nhau ngay giữa ngực nạn nhân và thực hiện ẤN MẠNH, NHANH với TẦN SUẤT khoảng 100 LẦN/PHÚT
- Bước 3: Thực hiện hô hấp nhân tạo: Nếu nạn nhân không có nhịp thở, mở miệng nạn nhân, nâng cằm lên, bóp mũi lại, và thổi khí vào miệng nạn nhân 2 lần, sau đó tiếp tục thực hiện bước 2.
- Bước 4: Duy trì các biện pháp cấp cứu bước 2,3 luân phiên cho đến khi có sự can thiệp của đội ngũ y tế.
Nhằm dự phòng bệnh đột tử, CBNV hãy triển khai tầm soát sớm thông qua các biện pháp:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm Cholesterol, Glucose và chỉ số viêm như C-reactive protein
- Điện tâm đồ thường quy
- Điện tâm đồ gắng sức
- Điện tâm đồ Holter 24h
- Sieu âm tim và chụp hệ thống động mạch vành
- Chụp mạch máu não
Khi mắc các bệnh lý thuộc nhóm nguy cơ đột tử, CBNV hãy tuân thủ tuyệt đối khuyến cáo, y lệnh của bác sĩ, thực hiện chế độ điều trị, theo dõi, đánh giá định kỳ. Ngoài ra, chúng ta duy trì lối sống lành mạnh để phòng bệnh như sau:
- Hình thành, duy trì chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý
- Hạn chế sử dụng muối, đường, chất béo
- Tăng cường ăn trái cây, rau xanh và chất xơ
- Hạn chế tối đa rượu, bia
- Tập thể dục thường xuyên, vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày
- Không tắm khuya sau 22h
- Không tắm, bơi sau khi uống rượu/bia
- Không nên tắm sau khi lao động, luyện tập cường độ cao.
- Không xông hơi sau khi uống rượu bia, huyết áp cao/thấp, khi đang sốt hoặc cơ thể mệt mỏi.
- Bỏ hút thuốc lá, thuốc lào.
- Tránh làm việc căng thẳng, stress kéo dài.
- Không luyện tập, lao động nặng liên tục dưới trời nắng và nhiệt độ cao
